آموزش سربندی سیم کشی ساختمان
به گزارش وبلاگ قطب نما، یادگیری و آموزش سربندی سیم کشی ساختمان از آن دست کارهایی است که به اطلاعات و مهارت های اولیه برقکاری احتیاج دارد. از زمانی که نقشه سیم کشی طراحی می گردد تا زمان اجرای کامل و سربندی تمام سیم ها، باید نهایت دقت به کار رود تا اشکالی در روند سیم کشی پیش نیاید.
با توجه به اینکه اغلب سیم کشی ها به صورت توکار انجام می شوند، کوچک ترین اشتباهی می تواند باعث زحمت فراوانی شود. در این مجال سعی می کنیم با آموزش سربندی سیم کشی ساختمان به آنالیز نکات مهم و فنی آن بپردازیم.
نکات کلیدی
- اتصال و سربندی سیم برق در پایانه ها و جعبه های تقسیم به روش های مختلفی انجام می گیرد که عبارتند از:
- سربندی سیم ها به روش سربه سر
- سربندی سیم های نازک به سیم های ضخیم
- سربندی طولی و روی هم سیم ها
- سربندی به روش انشعاب میانی
انواع سیم کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان به 2 روش توکار و روکار انجام می شود. هر یک از این روش ها مزایا و معایبی دارند که به نوبه خود می توانند کارگشا یا اینکه دردسرساز شوند.
سیم کشی ساختمان را به کارشناسان خبره وبلاگ قطب نما بسپارید.
- سیم کشی کلی یک واحد
- نصب و سیم کشی روشنایی ساختمان
- سیم کشی شبکه
- برطرف اتصالی مدارهای ساختمان
- تعویض فیوزهای کنتورهای مینیاتوری
سیم کشی ساختمان را به کارشناسان خبره وبلاگ قطب نما بسپارید.
- سیم کشی کلی یک واحد
- نصب و سیم کشی روشنایی ساختمان
- سیم کشی شبکه
- برطرف اتصالی مدارهای ساختمان
- تعویض فیوزهای کنتورهای مینیاتوری
سیم کشی روکار ساختمان
روش سیم کشی روکار در گذشته بسیار مرسوم بوده است. در این نوع سیم کشی، سیم ها از جعبه تقسیم اصلی به صورت روکار از کناره های دیوار و سقف عبور داده می شوند تا به فیوز و کلید پریز و روشنایی ها برسند. شکل ظاهری نازیبا، خطر برق گرفتگی، احتمال آسیب دیدگی و قطع شدن سیم ها از جمله معایبی است که موجب شد روش سیم کشی روکار ساختمان منسوخ شود.
البته در شرایطی مانند آسیب تماشا سیم کشی توکار و عدم امکان اصلاح و ترمیم شبکه برق رسانی، همچنان سیم کشی روکار برترین راه چاره برای حل مشکل به شمار می رود.
سیم کشی توکار ساختمان
در این روش سیم ها و کابل های برق به صورت توکار در داخل دیوار، سقف یا کف طبقات لوله گذاری شده و در زیر مصالح ساختمانی مدفون می شوند؛ به گونه ای که قابل رویت نیستند. طبق مقررات ملی ساختمان سیم کشی ساختمان های نوساز باید به صورت توکار باشد. به علت اینکه تمام تجهیزات و اتصالات در داخل لوله ها و راویزها محافظت می شوند و کمتر در معرض آسیب و قطع شدن قرار می گیرند و ماندگاری و عمر بالایی دارد.
اما بزرگ ترین ایرادی که بر سیم کشی توکار وارد است، احتیاج به تخریب بخش هایی از ساختمان برای تعمیر و اصلاح سیم های معیوب توکار است. زمانی که ایرادی در شبکه برق رسانی توکار به وجود آید، برای اصلاح خرابی ها ناگزیر به تخریب قسمت هایی از دیوار یا کف و سقف ساختمان خواهید شد.
اما با وجود چنین مسائلی با توجه به مزایایی همانند ایمنی و ماندگاری بالا، همچنان سیم کشی توکار تنها روش سیم کشی استاندارد ساختمانی محسوب می شود.
برای سیم کشی ساختمان از برترین متخصصین شهر خود قیمت بگیرید.
محاسبه قیمت برای شما
انواع روش های سیم کشی توکار ساختمان
معمولا سیم کشی توکار ساختمان به 3 شیوه قابل اجرا است؛
- سیم کشی با استفاده از جعبه کلید و پریز
- سیم کشی با استفاده از جعبه فیوز
- سیم کشی با استفاده از جعبه تقسیم
1. سیم کشی با استفاده از جعبه کلید و پریز
مزیت اصلی سیم کشی از طریق جعبه کلید و پریز، دسترسی آسان به سیم ها است. زمانی که سیم کشی به این شیوه انجام می شود، ضروری است محفظه ای در داخل دیوار برای قرار دادن جعبه کلید و پریز ایجاد شود.
باید توجه داشت که در مکان های خیس و مرطوب مانند سرویس بهداشتی و حمام جعبه کلید و پریز با حفاظ های مناسب عایق بندی شوند. عموما درجه حفاظت IP به عنوان یک عایق مناسب در مکان های مرطوب کاربردی تر و موثرتر است.
2. سیم کشی با استفاده از جعبه فیوز
یکی از روش های مرسوم سیم کشی ساختمان، استفاده از جعبه فیوز است. اگرچه نصب جعبه فیوز نسبت به روش های دیگر هزینه بیشتری دارد اما با توجه به مزایای آن در حال حاضر برترین روش سیم کشی محسوب شده و مقررات ملی ساختمان نیز استفاده از آن را در سیم کشی ساختمان های نوساز الزامی نموده است.
از طریق جعبه فیوز می توان برق مورداحتیاج هر بخش ساختمان را به راحتی سیم کشی و توزیع کرد. ایمنی بالا، محافظت از تجهیزات، خارج کردن خط معیوب از مدار بدون قطع شدن سایر جهتها و خطوط، از جمله مزایای سیم کشی با استفاده از جعبه فیوز است.
3. سیم کشی با استفاده از جعبه تقسیم
روش سیم کشی با استفاده از جعبه تقسیم تقریبا روش منسوخ شده ای است که امروزه انجام نمی شود. در این شیوه سیم کشی ساختمان در بالای کلید و پریزها یک جعبه تقسیم تعبیه می شود تا سیم هایی که به کلید و پریز و سایر نقاط سیم کشی می شوند، از طریق آن ساماندهی شده و سیم کشی شوند.
مراحل سیم کشی برق ساختمان
سیم کشی توکار برق ساختمان باید در همان مراحل ابتدایی ساخت سازه انجام شود. البته با توجه به اینکه سیم کشی برق ساختمان مراحل مختلفی دارد، برخی از مراحل ممکن است در مرحله بتون ریزی، برخی دیگر در مرحله نازک کاری و مرحله نصب تجهیزاتی مانند کلید و پریز و … در زمان گچ کاری انجام شوند.
در حالت کلی مراحل سیم کشی برق ساختمان به توضیح ذیل است؛
1. تهیه طرح و نقشه سیم کشی
زمانی که برقکار قرار است صفر تا صد کار سیم کشی یک ساختمان نوساز را انجام دهد، در گام اول و قبل از سربندی سیم کشی ساختمان، باید نقشه سیم کشی ساختمان را طرح ریزی نماید. این نقشه یاری می نماید که سیم کشی به صورت کاملا اصولی و دقیق انجام شود و دسترسی به تجهیزات برقی در مکان های مختلف مانند سرویس بهداشتی، آشپزخانه و سالن پذیرایی به راحتی امکان پذیر باشد.
در نقشه سیم کشی محل نصب تجهیزات ذیل پیش بینی می شوند:
- کلید و پریزها
- سوکت های برق و محل نصب روشنایی ها
- آیفون، تلفن، آنتن
- فن کویل، برق اضطراری
2. میزان گیری سیم ها و ترازبندی خطوط کلید و پریز
کلید و پریز پرکاربردترین تجهیزات برقی هستند که در طول روز بارها مورد استفاده کاربران قرار می گیرند. یکی از مواردی که در خصوص این تجهیزات اهمیت دارد، محل نصب مناسب و در دسترس بودن آن ها است.
زمانی که برقکار نقشه سیم کشی را طراحی می نماید، باید با توجه به متراژ محیط، مکان های قابل دسترس و تعداد مناسب کلید و پریزها را مشخص نماید. معمولا ترازبندی کلید و پریزها و مشخص فاصله آن ها از کف از طریق خطوط تراز مشخص می شود. برای این کار از شلنگ تراز یا لیزر استفاده می شود.
برای میزان گیری سیم ها باید طول هر مدار محاسبه شود و در نهایت با تجمیع طول تمامی مدارها می توان تخمین زد که چه میزان سیم برای سیم کشی طبق نقشه طراحی شده ضروری است. برقکاران باتجربه با در نظر گرفتن جهتهای پر پیچ وخم سیم ها معمولا طول سیم ها را 1.5 برابر در نظر می گیرند تا در حین سیم کشی مسئله ای به وجود نیاید.
3. شیارزنی و کنده کاری
بعد از آماده سازی تجهیزات لازم، باید جهت عبور سیم ها و کابل ها و بعلاوه جاگذاری تجهیزات مورداحتیاج، مشخص شود. در سیم کشی توکار تمامی تجهیزات باید پنهان و دور از چشم باشند؛ بنابراین با ایجاد شیار و حفر جهت عبور سیم ها روی دیوار و سقف و کف این کار انجام می شود.
امروزه دستگاه های پیشرفته ای مانند بتن کن و شیارزن وجود دارند که با استفاده از آن ها می توان کار شیارزنی را با ظرافت و دقت بسیار انجام داد.
4. جاگذاری جعبه های کلید و پریز و سایر تجهیزات
در نقشه سیم کشی محل نصب کلید و پریزها و جعبه فیوز و کابل ها کاملا مشخص می شود؛ بنابراین در این مرحله باید طبق نقشه قوطی های مخصوص برای نصب این تجهیزات تعبیه شوند.
5. نصب لوله های برق به صورت توکار
لوله های برق در جهت عبور سیم ها نصب می شوند تا سیم ها با قرار گرفتن در داخل این لوله ها از رطوبت، ضربه و آسیب دیدگی در امان بمانند و به راحتی بتوان از طریق این لوله ها سیم ها را به نقاط مختلف ساختمان منتقل کرد.
با توجه به اینکه سیم های مختلفی همانند سیم تلفن و آنتن نیز از طریق این لوله ها در ساختمان توزیع می شود، امکان دسترسی به آن ها در زمان بروز مسائل و تعمیر و تعویض سیم ها به راحتی فراهم خواهد شد.
لوله های مورد استفاده در این بخش از انواع لوله های پلیکا، گالوانیزه، فلزی و پی وی سی هستند. سایز قطر لوله ها نباید در تمام قسمت های ساختمان یکسان باشد و با توجه به تعداد رشته های سیم و ضخامت آن ها میزان قطر لوله ها مشخص می شود.
6. نصب سینی های کابل برق
سینی های کابل برای انتقال و توزیع برق و نگهداری و کنترل آن ها مورد استفاده قرار می گیرند. از طریق این تجهیزات می توان به سهولت کابل های آنتن و تلفن را به محل نصب هدایت کرد..
7. سیم بندی
منظور از سیم بندی، نظم دهی به سیم های مختلفی است که از لوله های برق عبور نموده اند. ممکن است از یک لوله برق سیم آیفون، سیم تلفن، سیم برق و سیم آنتن عبور نموده باشند.
برای اینکه هر یک از این سیم ها از دیگری متمایز شوند، ضروری است که برقکار سیم های مرتبط را به هم اتصال داده و علامت گذاری کند. این کار علاوه بر اینکه موجب می شود مسائل اتصالی و قطعی برق ایجاد نشود، در تشخیص سریع و اصلاح و تعویض سیم ها در آینده نیز بسیار یاری کننده است.
سیم بندی از طریق گیره های قلاب دار مخصوصی انجام می شود؛ به این ترتیب سیم ها در داخل لوله های برق گیر نمی کنند و به هم نمی پیچند.
8. نصب قطعات و سربندی
یکی دیگر از امور مهم سیم کشی ساختمان، نصب قطعات و تجهیزات برقی و سربندی آن ها است. سربندی ترمینال برق، نصب آنتن مرکزی و سوئچینگ ها، نصب آیفون و سیستم تلفن و … در این مرحله انجام می شوند.
انواع سربندی سیم برق و آموزش سربندی سیم کشی ساختمان
اتصال و سربندی سیم برق در پایانه ها و جعبه های تقسیم به روش های مختلفی انجام می گیرد:
- سربندی سیم ها به روش سربه سر
- سربندی سیم های نازک به سیم های ضخیم
- سربندی طولی و روی هم سیم ها
- سربندی به روش انشعاب میانی
1. سربندی سیم کشی ساختمان به روش سربه سر
در این روش دو سر سیم ها به صورت سربه سر و مقابل با یکدیگر به هم پیچانده شده و با چسب عایق بندی می شوند.
2. سربندی سیم های نازک به سیم های ضخیم
با برداشتن قسمتی از روکش پلاستیکی سیم ها، سیم نازک را به روی سیم ضخیم می پیچانند و با چسب الکتریکی ثابت می کنند.
3. سربندی طولی و روی هم سیم ها
در این حالت ضروری است سیم ها را به صورت ضربدری روی یکدیگر فیکس کنند، سپس به دور هم بپیچند و در نهایت با چسب برقکاری عایق کاری کنند.
4. سربندی به روش انشعاب میانی
در این روش چند سانتی متر از روکش پلاستیکی سیم اصلی برداشته می شود و سپس یک انشعاب فرعی از سیم دیگر می گیرند و از طریق پیچش سیم ها به یکدیگر و چسب الکتریکی به یکدیگر متصل می کنند.
در گذشته سربندی سیم برق به شیوه های فوق و از طریق پیچیدن سیم نازک تر به دور سیم های ضخیم و پوشاندن آن با چسب های الکتریکی انجام می شد. اما طبق مقررات ملی ساختمان و استانداردهای سیم کشی ساختمان این روش کاملا مردود است؛ زیرا این نوع سربندی و اتصال سیم ها خطر گرم شدن و آتش سوزی را به همراه دارد. به همین علت روش ایمنی محسوب نمی شود.
5. سربندی از طریق ترمینال های برق
امروزه استفاده از ترمینال های برق به علت ایمنی و ماندگاری بالا و قابلیت اتصالات مکرر بسیار کاربردی تر و مقبول تر است. برای این کار از انواع ترمینال های برق می توان استفاده کرد. از جمله:
- ترمینال شاخه ای: این ترمینال در 2 نوع خشک و نرم فراوری می شوند و می توان به راحتی آن ها را جدا کرد.
- ترمینال تابلویی یا ریلی: این ترمینال ها حالت کشویی دارند و مناسب برای انواع تابلوهای برق هستند.
- ترمینال سرامیکی: جنس این ترمینال ها از سرامیک است و به همین علت ماندگاری و دوام بالایی دارند و در برابر حرارت و گرما بسیار مقاوم هستند.
برای سیم کشی ساختمان از برترین متخصصین شهر خود قیمت بگیرید.
محاسبه قیمت برای شما
آموزش سربندی سیم کشی ساختمان در جعبه فیوز و جعبه تقسیم
بعد از نصب تجهیزات برقی و سیستم های روشنایی نوبت به سربندی سیم ها در جعبه فیوز یا جعبه تقسیم می رسد. در این مرحله ضروری است سیم های فاز و نول به ترمینال ها وصل شوند و انشعابات موردنظر از آن ها جدا شود. جعبه فیوز انباشته از سیم های رنگی مختلف سیم کشی ساختمان است که باید نظم دهی و سربندی شوند. اگر سیم کشی با استفاده از جعبه تقسیم اجرا شده باشد، باید برای سربندی فاز و نول ها از ترمینال استفاده شود.
برای سربندی سیم فاز شبکه، باید به ورودی فیوز 25 آمپری متصل شود و از خروجی آن برای هر کدام از فیوزها انشعاب مجزا ایجاد شود تا تغذیه شبکه کامل شود. سایر سیم های فاز هم باید به خروجی هر یک از فیوزها وصل گردند.
اما برای سربندی سیم هایی که به رنگ آبی هستند، باید سیم ها به روش هایی که در انواع سربندی عنوان شد به یکدیگر متصل شوند. این کار در خصوص تمامی رشته سیم های آبی انجام می شود تا نهایتا بر اثر اتصال سیم ها، یک رشته سیم واحد به دست آید که آن هم به نول شبکه وصل می شود.
نصب تابلوهای برق ساختمان
تابلو برق ساختمان محفظه ای برای نگهداری و محافظت از تجهیزات الکتریکی ساختمان است. اما وظایف اصلی تابلو برق، کنترل توزیع جریان برق و کنترل موتورهای سه فاز است. این محفظه ضمن ایجاد ایمنی در جهت جلوگیری از برق گرفتگی افراد، از تجهیزات در مقابل رطوبت و حرارت و گردوغبار محافظت می نماید.
فیوز مینیاتوری، کنتاکتورها، کلیدهای محافظ جان، تجهیزات حفاظتی، قطعات کنترلی و … از جمله قطعاتی هستند که در داخل تابلوهای برق ساختمان قرار می گیرند.
انواع تابلو برق ساختمان
تابلوهای برق ساختمان را بر اساس چند فاکتور می توان تقسیم بندی کرد:
تابلوهای برق بر اساس توان ولتاژ
- تابلو برق ولتاژ پایین (ولتاژ پایین تر از 1000 ولت)
- تابلو برق ولتاژ میانه (ولتاژ 1000 تا 36000 ولت)
- تابلو برق ولتاژ بالا (ولتاژ بیشتر از 36000 ولت)
تابلوهای برق بر اساس شکل ظاهری
- تابلو برق ایستاده: این تابلو برق ها روی پایه های مخصوصی قرار می گیرند.
- تابلو برق دیواری: تابلوهای برق دیواری اصولا کوچک تر از تابلو برق ایستاده هستند و مستقیما روی دیوار نصب می شوند.
انواع تابلوهای برق از لحاظ نوع نصب
- تابلو برق روکار: این نوع تابلو برق با قاب مخصوص خود روی دیوار نصب می شوند.
- تابلو برق توکار: در مواقعی که برای نصب تابلو برق محل خاصی در داخل دیوار تعبیه شده باشد، تجهیزات تابلو در داخل آن محفظه قرار می گیرد و روی آن با قاب و درب مخصوص پوشیده می شود که به نام تابلو برق توکار شناخته می شوند.
انواع تابلو برق از لحاظ عملکرد و بازدهی
- تابلو برق سه فاز
- تابلو برق تک فاز
- تابلو بانک خازنی
- تابلو کنترل کننده AC و DC
بیشتر بخوانید: علائم نقشه کشی برق ساختمان چیست و چه معنایی دارد؟
مراحل نصب تابلو برق ساختمان
نصب تابلو برق ساختمان باید به گونه ای باشد که ضمن دسترسی آسان، در معرض ضربه و رطوبت قرار نگیرد و تمامی اجزای آن به گونه ای متصل گردند که مسئله ای در شبکه توزیع و توزین برق پیش نیاید.
برای نصب تابلو برق ساختمان ضروری است که مراحل ذیل اجرا شوند:
- در ابتدا باید محل مناسبی برای آن انتخاب شود. برای تابلوهای برقی که در محیط بیرون نصب می شوند، باید از قاب هایی با محافظت بسیار بالا استفاده شود.
- در زمان نصب تابلو برق ساختمان باید به تمام طرح های پیش بینی شده در نقشه توجه شود و خلاف آن کاری انجام نگیرد.
- برای چراغ های سیگنال و مدار فرمان در داخل تابلو فیوز محافظ مناسب باید نصب شود.
- جنس لولای تابلو باید ضدآب و گالوانیزه باشد.
- برای اتصال کابل های خروجی و ورودی باید از ریل استفاده شود.
- درب قاب تابلو نباید لولای یکسره داشته باشد.
- در تابلوهای دارای باس بار (شینه)، باید روی شینه با عایق حرارتی یا طلق پوشیده شود.
- در چیدمان تجهیزات داخلی باید فضای مناسبی برای اتصال کابل ها و فرم دادن آن ها در نظر گرفته شود.
- فیوزها باید در بالای سینی و کنتاکتورها در ردیف پایین کلیدهای خود نصب شوند.
- قطعات آسیب پذیر و حساس به ضربه باید در بالاترین بخش سینی مونتاژ قرار بگیرند.
- خازن ها باید به صورت ایستاده در بخش پایینی تابلو و کف نصب شوند.
- ترانسفورماتورها در کف تابلو یا سطح سینی و در بخش پایینی قرار بگیرند.
سخن پایانی در خصوص آموزش سربندی سیم کشی ساختمان
در این مطلب سعی کردیم برای آموزش سربندی سیم کشی ساختمان، نکات فنی و مفیدی ارائه نماییم. همان گونه که قبل تر اشاره شد، سربندی سیم کشی ساختمان به اطلاعات و دانش برقکاری احتیاج دارد. چنانچه شما در این زمینه تجربه و اطلاعات کافی ندارید، می توانید با کارشناسان و برقکاران کاربلد وبلاگ قطب نما مشاوره نموده و هدایت های لازم در این خصوص را دریافت نمایید.
منبع: آچاره