ریفلاکس اسید معده و التهاب مری و دلایل آن
به گزارش وبلاگ قطب نما، ریفلاکس اسید معده، به حالتی گفته می گردد که اسید معده به گلو (مری) برمی گردد؛ که ممکن است سبب سوزش سر دل یا علائم دیگر گردد. درمان رایج در این مورد، استفاده از داروهای ضد اسید برای
نویسنده: محمد جواد واعظی
برگشت اسید معده (ترش کردن) و التهاب مری (ازوفاژیت)
ریفلاکس اسید معده، به حالتی گفته می گردد که اسید معده به گلو (مری) برمی گردد؛ که ممکن است سبب سوزش سر دل یا علائم دیگر گردد. درمان رایج در این مورد، استفاده از داروهای ضد اسید برای کاهش اسید معده است و معمولاً هم نتیجه مناسبی دارد. ماهیچه حلقوی انتهای مری (اسفنکتر) معمولاً از برگشت اسید معده (ریفلاکس) جلوگیری می کند. اگر اسفنکتر این عمل را به خوبی انجام ندهد، مشکلاتی بوجود می آید. بعضی افراد با درمان کوتاه مدت بهبود می یابند اما بعضی دیگر برای برطرف نشانه های بیماری به درمان طولانی مدت نیاز دارند. التهاب مری (ازوفاژیت) به معنی تورم بافت مری است. معمولاً التهاب مری به دلیل ریفلاکس اسید معده است. در واقع اسید معده، بافت سطحی مری را تحریک می کند و سبب تورم آن می گردد. البته بافت مری تا میزان ای اسید معده را تحمل می کند اما آستانه تحمل آن در افراد مختلف، فرق دارد. در بعضی افراد با مقدار کمی برگشت اسید معده، بافت مری دچار التهاب می گردد و در بعضی دیگر حتی با مقادیر زیاد اسید هم، مری متورم نمی گردد.
نشانه های ریفلاکس اسید معده و التهاب مری
سوزش سردل، که نشانه اصلی آن است. احساس سوزش از روده ها یا پایین قفسه سینه شروع می گردد و به سمت گردن می رود (که گاهی با درد قلب اشتباه می گردد).نشانه های شایع دیگر:
شامل درد شکم و قفسه سینه، احساس بیماری، احساس مزه اسید در دهان، نفخ کردن، آروغ زدن، سوء هاضمه، و احساس سوزش هنگام نوشیدن مایعات گرم. این نشانه ها هم مانند سوزش دل، می آیند و می فرایند و با خوردن غذا بدتر می شوند.نشانه های کمتر شایع:
این نشانه ها کمتر دیده می شوند و اگر هم بروز کنند، تشخیص را سخت می کنند زیرا شبیه به نشانه های بیماری های دیگر هستند. برای مثال: سرفه مزمن، که شب ها بیشتر روی می دهد و به دلیل برگشت اسید معده و تحریک نای است. گاهی علائم آسم ممکن است به دلیل برگشت اسید معده (ریفلاکس) بروز کند. بعضی از نشانه های در دهان و گلو مانند تنفس بد، گلودرد، گرفتگی صدا، ورم گلو هستند. بعضی اوقات درد قفسه سینه به دلیل برگشت اسید معده است و ممکن است با نشانه های حمله قلبی اشتباه گردد.دلیل ریفلاکس معده
ماهیچه حلقوی انتهای مری (اسفنکتر) معمولاً از برگشت اسید معده (ریفلاکس) جلوگیری می کند. اگر اسفنکتر این عمل را به خوبی انجام ندهد، مشکلاتی بوجود می آید. البته این مشکل بسیار شایع است اما دلیل آن کاملاً روشن نیست. گاهی اوقات فشار روی معده بیشتر از تحمل اسفنکتر است، مثلاً در زمان بارداری، یا پس از خوردن حجم بالایی از مواد غذایی یا هنگام خم شدن بدن.بیشتر بخوانید: سوزش و التهاب گلو به دلیل ریفلاکس اسید
اغلب افراد، گاهی دچار سوزش سردل می شوند مثلاً بعد از خوردن یک وعده غذای حجیم. در واقع یک نفر از هر سه نفر، هر چند روز یکبار سوزش سردل دارند. همینطور یک نفر از هر ده نفر، یکبار در روز سوزش سردل دارند. البته در بسکمک از موارد این حالت، گذرا است و برطرف می گردد. کسانی که سوزش سر دل مداوم دارند، معمولاً سیگاری ها، زنان باردار، معتادان الکلی و افراد چاق، و افراد بین 35 تا 64 سال هستند.
درمان های پزشکی ریفلاکس و التهاب مری
داروهای آنتی اسید (ضد اسید) آنتی اسیدها، شربت ها یا قرص های آلکالینی هستند که مقدار اسید معده را کاهش می دهند. معمولاً یکبار استفاده هم اثر سریع دارد. حتی می توان این دارو را هنگام سوزش سر دل استفاده کرد.داروهای محرک
این داروها باعث می شوند مواد غذایی سریع تر از معده عبور کنند. البته این داروها فقط در مواردی که نشانه هایی از نفخ و آروغ وجود داشته باشد استفاده می شوند. این داروها شامل متوکلروپرآمید هستند.جراحی
گاهی به کمک جراحی، بخش انتهایی مری کوچک می گردد تا اسید معده برنگردد. البته به طور کلی مقدار موفقیت آن بیشتر از موارد استفاده از دارو نیست. جراحی در موارد مزمن شدن بیماری و نتیجه ندادن دارو پیشنهاد می گردد. در روش دیگر، از یک ابزار مغناطیسی کوچک در انتهای مری استفاده می گردد. این وسیله امکان ورود غذا به معده را می دهد اما پس از آن انتهای مری را می فشارد و از برگشت اسید معده جلوگیری می کند.درمان های خانگی
ترک سیگار:
مواد شیمیایی موجود در سیگار، ماهیچه های اسفنکتر را شل می کند و سبب ریفلاکس معده می گردد. بنابراین باید سیگار را کنار بگذارید.بعضی از غذاها و نوشیدنی ها:
بعضی از غذاها هم سبب شل شدن اسنفکتر می شوند بعضی از آنها عبارتند از نعنا، گوجه فرنگی، شکلات، غذاهای پر ادویه، نوشیدنی های داغ، قهوه و نوشیدنی های الکلی.بعضی از داروها:
بعضی از داروها سبب تحریک اسفنکتر یا شل شدن آن و در نتیجه برگشت اسید معده می شوند. مهمترین آنها ایبوپروفن یا آسپرین هستند. داروهایی مانند دیازپام، تئوفیلین، نیترات ها و نفیدیپین هم از این دسته هستند. البته داروهای دیگری هم ممکن است سبب تشدید علائم ریفلاکس شوند. اگر دارویی مصرف می کنید باید با پزشکتان در مورد آن مشورت کنید.وزن:
اضافه وزن سبب فشار به معده و در نتیجه برگشت اسید به مری می گردد. گاهی با کاهش وزن، علائم ریفلاکس ناپدید می گردد.حالت بدن:
دراز کشیدن یا خم شدن مکرر، ممکن است سبب ریفلاکس معده شوند. خمیده نشستن یا پوشیدن لباس های تنگ که به معده فشار وارد می آورند هم ممکن است ریفلاکس معده ایجاد کنند.زمان خواب:
اگر علائم ریفلاکس، هنگام خواب عود می کند: بهتر است با معده خالی و خشک به رختخواب بروید. به این منظور سه ساعت قبل از رفتن به رختخواب، از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید. در صورت امکان، قسمت بالایی تختخواب را 10 تا 20 سانت بالا بیاورید. مثلاً زیر پایه های تخت در قسمت بالایی، کتاب یا قطعات چوب بگذارید.)منبع مقاله :
واعظی، محمد جواد، (1396)، دانستنیهای پزشکی، قم: نوید حکمت، چاپ اول.
منبع: راسخون