چرا بدن ما به خواب احتیاج دارد و اگر نخوابیم چه اتفاقی می افتد؟ - وبلاگ قطب نما

به گزارش وبلاگ قطب نما، خوابیدن یکی از کارهایی است که چه بخواهیم چه نخواهیم باید انجام دهیم؛ در واقع با خوابیدن بدن ما مجددا برای بازدهی طولانی مدت در طول یک روز کاری آماده می گردد و انرژی لازم را دریافت می نماید. اگر نخوابیم یا کم بخوابیم، در صورتی که یک فرد عادی باشیم که به خواب تقریبا 8 ساعته احتیاج دارد، قطعا در انجام کارهای روزمره با اختلال زیادی نظیر سردرد، سرگیجه، خستگی مفرط و… روبرو خواهیم شد. اگر هم این فرایند ادامه دار باشد، ممکن است آسیب ها بیشتر خود را نشان دهند. آنچه که در این مطلب قصد داریم به آنالیز آن بپردازیم این است که: 1) هنگام خوابیدن چه فرآیندی در بدن رخ می دهد؟ 2) چرا باید بخوابیم؟ 3) چرا نخوابیدن یا زیاد خوابیدن به بدن صدمه می زند؟ و 4) چه زمانی باید بخوابیم و چه زمانی باید از خواب بیدار شویم؟ برای اینکه پاسخ این پرسش ها را بدانید، در ادامه با ما همراه باشید.

لیست محتوا

1. هنگام خوابیدن چه فرآیندی در بدن رخ می دهد؟

2. چرا باید بخوابیم؟

3. چرا کم خوابیدن و زیاد خوابیدن به بدن صدمه می زند؟

4. چه زمانی باید بخوابیم و چه زمانی باید از خواب بیدار شویم؟

نتیجه

1. هنگام خوابیدن چه فرآیندی در بدن رخ می دهد؟

خوابیدن برای سلامتی بسیار مفید است. در واقع ما می خوابیم که زنده بمانیم؛ درست مثل اینکه غذا می خوریم و می نوشیم تا انرژی بگیریم و زنده بمانیم. به همین خاطر تعجبی ندارد که تقریبا یک سوم از عمر هر انسان معمولی صرف خوابیدن می شود. وقتی ما می خوابیم، فرآیندهای زیستی بسیاری رخ می دهد که از جمله این موارد می توان به فرآیندهای زیر اشاره نمود:

• مغز اطلاعات نوی را ذخیره نموده و سموم را دفع می نماید.
• سلول های عصبی با برقراری ارتباط و سازماندهی دوباره، عملکرد مغز را بهبود می بخشند.
• بدن سلول ها را ترمیم می نماید، انرژی از دست رفته آن مجددا بر می شود و مولکول هایی را نظیر هورمون و پروتئین برای سلامت کلی جسم آزاد می نماید.

بدن ما به صورت کلی در چهار مرحله می خوابد. این چرخه چهار مرحله ای چندین بار در طول شب در بازه های مختلف و به مدت متفاوتی رخ می دهد که به صورت کلی بین 70 تا 120 دقیقه است. در کل، این مراحل بین 4 الی 5 بار در طول یک خواب 7 الی 9 ساعته رخ می دهند.

این الگو دو بخش اصلی هم دارد؛ REM و Non-REM که مورد نخست یعنی حرکت سریع چشم و دوم هم یعنی حرکت آرام چشم. چهار مرحله خواب که در بالا اشاره شده شامل سه حالت Non-REM و یک حالت REM می شود. همانطور که از نامشان پیداست، خواب غیر REM فاقد حرکات چشم است، در حالی که خواب REM، با حرکات سریع چشم شناخته می شود؛ مثل زمانی که می خوابید. این چهار مرحله به شرح زیر هستند:

• مرحله 1، خواب با حرکات آرام چشم؛ زمانی رخ می دهد که برای نخستین بار به خواب می روید. هنگامی که بدن شما وارد خواب سبک می شود، امواج مغزی، ضربان قلب و حرکات چشم کاهش پیدا می نماید. این مرحله حدودا 7 دقیقه طول می کشد.
• مرحله 2، خواب با حرکات آرام چشم؛ این مرحله همان خواب سبک درست قبل از خواب عمیق است. حالا دمای بدن شما کاهش پیدا می نماید، حرکات چشم متوقف می شود و ضربان قلب و عضلات هم به آرام شدن ادامه می دهند. امواج مغزی شما در این مرحله برای مدت کوتاهی اوج می گیرند و سپس کند می شوند. شما در خواب شبانه، بیشترین مدت را در مرحله دوم می گذرانید.
• مرحله 3، خواب با حرکات آرام چشم؛ در مرحله 3 و 4، خواب عمیق را شاهد هستیم. چشم ها و ماهیچه های شما حرکتی نمی نمایند و امواج مغزی تان هم بیش از پیش کند می شوند. خواب عمیق همان مرحله ای است که طی آن بدن، سلول، ماهیچه و بافت های خود را ترمیم نموده و انرژی از دست رفته را باز پس می گیرد. اینکه در طول روز سرحال هستید به خاطر این است که مرحله 3 و 4 خواب خود را گذرانده اید.
• مرحله 4، خواب با حرکات سریع چشم؛ این مرحله در ابتدا 90 دقیقه بعد از به خواب رفتنتان رخ می دهد. در این مرحله چشمان شما به سرعت از سمتی به سمت دیگر حرکت می نمایند، امواج مغزی شما هم افزایش پیدا می نماید و ضربان قلب و تنفس هم با افزایش شدت همراه می شوند. خواب تماشا معمولا در همین مرحله رخ می دهد، مغز شما اطلاعات را در مرحله 4 پردازش می نماید که باعث می شود برای یادگیری و حافظه موثر باشد.

این فرآیندها برای سلامت کلی جسم حیاتی هستند و بدون آن ها بدن ما قطعا نمی تواند به درستی به فعالیت خود ادامه دهد. اما بیایید به صورت خیلی جزئی تر و کامل تر به دلایل خوابیدن بپردازیم و اینکه اگر نخوابیم، چه اتفاقی رخ می دهد.

2. چرا باید بخوابیم؟

اگرچه هزاران مطالعه در رابطه با دلایل خوابیدن و احتیاج بدن به خواب اجرا شده اما هنوز هم بسیاری از این دلایل برای بشر ناشناخته هستند. تمام دلایل امر به ظاهر ساده ای مثل خوابیدن هنوز به صورت کامل برای دانشمندان آشکار نشده و هنوز هم مطالعات در این زمینه ادامه دارد. اما تا به امروز بشر متوجه شده و پذیرفته برای این پرسش که چرا می خوابیم؟ بیش از یک شرح وجود دارد. خیلی ساده بخواهیم بگوییم، ما می خوابیم چون فوائد زیستی زیادی در پس آن نهفته است. دانشمندان دریافته اند که خوابیدن به چندین طریق می تواند بدن را سالم نگه دارد که در ادامه، مهم ترین و اصلی ترین تئوری های مربوط به آن را شرح داده ایم.

• حفظ انرژی

طبق تئوری حفظ انرژی، ما باید بخواهیم تا انرژی بدن مان حفظ شود. خوابیدن به ما این فرصت را می دهد که احتیاجمان به کالری به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند چون در زمان خواب، بدن در کم فعالیت ترین حالت ممکن خود واقع شده است.

طبق یافته های مختلف، 8 ساعت خواب شبانه برای یک انسان می تواند باعث ذخیره 35٪ از انرژی بدن در حالت بیداری کامل شود. طبق این تئوری، ما می خوابیم تا در ساعاتی از شبانه روز که کوشش برای یافتن غذا خیلی کارآمد نیست، انرژی کمتری مصرف کنیم.

• ترمیم سلولی

یکی دیگر از تئوری های موجود در رابطه با علت خوابیدن، ترمیم سلولی است که گفته می شود اگر خوب بخوابیم، در زمان خواب بدن سلول های خود را ترمیم می نماید. این ادعا را فرایندهایی که در طول خوابیدن رخ می دهند هم تأیید می نمایند. فرایندهایی نظیر؛ ترمیم ماهیچه ها، سنتز پروتئین، رشد بافت و آزادسازی هورمون ها.

• عملکرد مغز

نظریه انعطاف پذیری مغز می گوید خواب برای عملکرد خوب مغز ضروری است. به طور خاص، خوابیدن به نورون ها یا سلول های عصبی شما اجازه می دهد تا دوباره خود را سازماندهی نمایند. طبق این تئوری، وقتی شما می خوابید، سیستم گلیمفاتیک (پاکسازی مواد زائد) مغز شما مواد زائد را از سیستم عصبی مرکزی پاک و محصولات فرآوری شده سمی را از مغز شما که در طول روز جمع می شوند، حذف می نماید. این فرایند به مغز شما اجازه می دهد تا زمانی که از خواب بیدار می شوید به خوبی کار کند.

تحقیقات نشان داده که خوابیدن باعث بهبود عملکرد حافظه هم می شود به این صورت که اطلاعات را از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت منتقل نموده و بعلاوه فکر را از اطلاعات غیر ضروری پاک می نماید تا از به هم ریختگی سیستم عصبی جلوگیری شود. به صورت کلی خواب باعث می شود بخش های مختلفی از مغز تحت تأثیر مثبت قرار بگیرند که از جمله این موارد می توان به یادگیری، حافظه، مهارت های حل مسأله، خلاقیت، تصمیم گیری، تمرکز و دقت اشاره نمود.

• سلامت عاطفی

تأثیر خواب فقط بر عملنمودهای منطقی فکر نیست، بلکه احساسات را هم متحول می نماید. در طول خواب، فعالیت مغز در بخش هایی که احساسات را تنظیم می نماید افزایش می یابد و در نتیجه باعث عملکرد صحیح مغز و ثابت عاطفی می شود. بخش هایی از مغز که در طول خواب فعالیت در آن ها افزایش پیدا می نماید عبارت اند از:

• آمیگدال
• جسم مخطط
• هیپوکامپ
• اینسولا
• قشر پیش پیشانی

یک مثال از اینکه چگونه خواب می تواند به تنظیم احساسات یاری کند در آمیگدال رخ می دهد. این قسمت از مغز که در لوب گیجگاهی واقع شده است، مسئول پاسخ ترس است و واکنش شما را هنگام روبروه با یک تهدید، مانند یک موقعیت استرس زا، کنترل می نماید. وقتی به مقدار کافی بخوابید، آمیگدال می تواند به شکل بهتر و مناسب تری به ترس ها پاسخ دهد. اما اگر دچار کمبود خواب هستید، احتمالش زیاد هست که آمیگدال بیش از حد واکنش نشان دهد.

تحقیقات نشان داده که خواب و سلامت روان در هم تنیده شده اند. از یک طرف، اختلالات خواب می تواند در آغاز و رشد مسائل سلامت روان نقش داشته باشد، اما از طرف دیگر، مسائل مربوط به سلامت روان نیز می تواند به اختلالات خواب منجر شود.

• حفظ وزن بدن

خوابدین با کنترل هورمون های گرسنگی، روی وزن ما هم تأثیر می گذارد. این هورمون ها شامل گرلین و لپتین می شوند که مورد نخست اشتها را افزایش می دهد و مورد دوم هم مسئول آن حس سیری و پر بودن بعد از خوردن غذا است. در طول خواب، گرلین کاهش پیدا می نماید چون انرژی کمتری مصرف می کنید و در نتیجه احساس گرسنگی زیاد نخواهید کرد.

عدم خواب اما به معنای بیدار بودن بدن و فعالیت آن است. در نتیجه افزایش این هورمون، لپتین سرکوب می شود. بدین ترتیب تعادلی که بین هورمون های گرسنگی و سیری در بدن هنگام خواب وجود دارد، در صورت کم خوابی از بین می رود و شما گرسنه تر می شوید. بدین ترتیب شاید وزن تان هم افزایش پیدا کند چون وقتی گرلین زیاد می شود، تمایل به غذا خوردن پیدا می کنید. تحقیقات نشان داده که نخوابیدن به مدت زیاد، حتی فقط 5 روز پشت سر هم کم خوابی، خطر ابتلا به بیماری هایی نظیر چاقی مفرط، سندروم متابولیک و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.

• عملکرد مناسب انسولین

انسولین هورمونی است که به سلول های شما یاری می نماید از گلوکز (قند) برای دریافت انرژی استفاده نمایند. اما اگر بدن به انسولین مقاوم شود، دیگر سلول ها پاسخی به آن نمی دهند و این موضوع می تواند منجر به افزایش سطح گلوکز خون و در نهایت دیابت نوع 2 شود.

خوابیدن می تواند از مقاومت بدن به انسولین جلوگیری کند که این کار علاوه بر سالم تر ماندن سلول ها، به جذب بهتر و راحت تر گلوکز هم منجر می شود. مغز بعلاوه در طول خواب از گلوکز کمتری هم استفاده می نماید که همین موضوع باعث می شود بدن، گلوکز کلی خون را هم تنظیم کند.

• ایمنی

یک سیستم ایمنی خوب، سالم و قدرتمند، در نتیجه یک خواب خوب و کافی به وجود می آید. تحقیقات معتبر و موثقی که در این زمینه اجرا شده نشان می دهد که کمبود خواب می تواند باعث جلوگیری از پاسخ ایمنی بدن به تهدیدات شده و بدن را مستعد ورود میکروب کند.

وقتی شما می خوابید، بدنتان سیتوکین فراوری می نماید؛ پروتئین هایی که از بدن در برابر عفونت و التهاب مراقبت می نمایند. بعلاوه آنتی بادی ها و سلول های ایمنی خاصی هم فراوری می شوند که در کنار یکدیگر در از بین بردن میکروب های مضر نقش مهمی دارند.

به همین علت است که وقتی بیمار هستید یا استرس دارید، با خوابیدن و استراحت کردن مشکل تان احتمالا حل می شود. در این زمان ها، برخلاف تصور عموم، بدن به سلول ها و پروتئین های ایمنی بیشتری احتیاج دارد.

• سلامت قلب

اگرچه دلایل دقیق این موضوع هنوز معین نیست اما دانشمندان فکر می نمایند خواب باعث سلامت قلب می شود. این موضوع البته می تواند نتیجه گیری دانشمندان از ارتباطی باشد که بین بیماری قلبی و کم خوابی وجود دارد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) می گوید که یک فرد بزرگسال به طور میانه به 7 ساعت خواب در طول شبانه روز احتیاج حتمی دارد. کمتر از این مقدار، کم خوابی و بیشتر از آن، زیادخوابی محسوب می شود که در رابطه با کم خوابی باید بگوییم می تواند منجر به مسائلی برای سلامت قلب شود. کمبود خواب با یک سری عوامل بیماری زا که برای سلامت قلب مضر هستند نیز در ارتباط است که از جمله این عوامل می توان به فشار خون بالا، افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، افزایش التهاب، افزایش سطح کورتیزول، افزایش وزن و مقاومت به انسولین اشاره نمود.

علاوه بر این ها، یک خواب خوب و کافی یاری می نماید تمرکز و بهره وری بیشتری داشته باشید و به شکل بهینه تری کار کنید، اگر ورزشکار هستید، عملکردتان را به شکل قابل توجهی بهبود می بخشد چون باعث افزایش توان و دوام ماهیچه ها می شود، از افسردگی جلوگیری می نماید چون در طول خواب بدن هورمون هایی برای مهار استرس ترشح می نماید، از التهاب در بخش های مختلف بدن جلوگیری می نماید، روابط اجتماعی را بهبود می بخشد چون باعث سلامت عاطفی می شود و بسیاری موارد دیگر که بیان تک تک آن ها از حوصله متن خارج است.

3. چرا کم خوابیدن یا زیاد خوابیدن به بدن صدمه می زند؟

تا اینجای کار احتمالا متوجه شده اید که چرا ما باید بخوابیم و اگر خوب بخوابیم، چه فوائدی برای بدن مان دارد. حالا می خواهیم بدانیم اگر نخوابیم چه اتفاقی رخ می دهد؟ به صورت کلی، کمبود خواب به بیماری های مزمنی نظیر بیماری قلب، کلیه، خون، مغز و سلامت روان مرتبط است. نه به این معنا که حتما چنین بیماری هایی را شامل می شود بلکه معمولا کسانی که با این بیماری ها دست و پنجه نرم می نمایند، خواب خوبی هم ندارند.

بعلاوه کمبود خواب با آسیب تماشا بچه ها و بزرگ سالان هم در ارتباط است. به این صورت که وقتی به مقدار کافی نخوابید و بدنتان سلول ها را ترمیم نکند، قدرت ماهیچه ها و بافت ها را بازپس نگیرد و انرژی لازم را نداشته باشد، در انجام فعالیت های ورزشی سنگین مثل فوتبال یا فعالیت هایی که به تمرکز احتیاج دارند نظیر رانندگی، احتمال افتادن و آسیب تماشا و تصادف را هم افزایش می دهد.

یک سری عواقب معین برای نخوابیدن وجود دارد که بعضی از آن ها حتی ممکن است از دست رفتن جان افراد را هم در پی داشته باشند. این موارد عبارت اند از:

• تغییر حالات خلق و خوی یک فرد
• استرس و اضطراب
• افسردگی
• ضعف حافظه
• ضعف تمرکز
• عملکرد فیزیکی ضعیف
• خستگی مفرط
• ضعف سیستم ایمنی بدن
• افزایش وزن
• افزایش فشار خون
• مقاومت به انسولین
• دیابت
• بیماری قلبی
• مرگ زودهنگام
• پیوسته بیمار شدن

اما درست مثل کم خوابی، زیاد خوابیدن هم می تواند برای بدن بسیار مضر باشد به گونه ای که اگر رعایت نشود، می تواند باعث بروز مسائلی بدتر از کم خوابی شود. از جمله این موارد می توان به بیماری های زیر اشاره نمود:

• افسردگی
• زودرنجی
• مسائل قلبی و عروقی

التبه کسانی که خیلی می خوابند مسائل مختلفی را هم تجربه می نمایند که از جمله این مسائل می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• استرس و اضطراب
• افسردگی
• آپنه خواب
• بیماری پارکینسون
• دیابت
• مسائل قلبی
• چاقی مفرط
• اختلالات تیروئیدی
• آسم

4. برترین زمان برای خوابیدن و بیدار شدن

در یک دنیای ایدئال، شما زود به خواب می روید و زود هم از خواب بیدار می شوید تا بدین ترتیب روزی پرانرژی و شاد داشته باشید. اما یک سری تعهدات نظیر وظایف شغلی، محافظت از بچه ها و مواردی از این دست باعث می شود افراد مختلف نتوانند زود به خواب بروند یا زود از خواب بیدار شوند. وقتی هم درباره زمان خوابیدن حرف می زنیم، در واقع دو مورد مورد بحث قرار می گیرد؛ اینکه چقدر می خوابیم و از چه زمانی تا چه زمانی می خوابیم. مهم است که بدن یک مدت خاصی از شبانه روز را در یک بازه زمانی معین بخوابد تا گرفتار بیماری های مختلفی که در بالا اشاره نموده ایم نشود.

برترین زمان برای خوابیدن و بیدار شدن

برترین زمان برای خوابیدن زمانی است که هوا تاریک می شود. البته این بستگی به کار هر فرد هم دارد اما به صورت کلی وقتی شب می شود، بهتر است به خواب رفت و وقتی هم که هوا کاملا روز نشده، از خواب بیدار شد. در واقع این یک سازوکار اتوماتیک در بدن است که تمایل دارد بعد از غروب آفتاب بخوابد و همزمان با طلوع آن بیدار شود.

معمولا گفته می شود برترین زمان برای خوابیدن که بدن بتواند در آن بازه خود را ترمیم کند، بین 10 تا 11 شب است. حالا متناسب با زمان مورد احتیاج برای خوابیدن، مثلا 7 ساعت یا 8 ساعت، می بینید که درست کمی بعد از طلوع آفتاب از خواب بیدار می شوید.

چرخه شبانه روزی خوابیدن چگونه کار می نماید؟

چرخه شبانه روزی یا چرخه زیست شناختی یا چرخه بیولوژیکی اصطلاحی است که برنامه طبیعی خواب و بیداری مغز شما را توصیف می نماید. در واقع شبیه به ساعت داخلی یا بیولوژیکی بدن است. همه افراد در یک بازه زمانی 24 ساعته در زمان های معینی افت طبیعی هوشیاری و افزایش بیداری را تجربه می نمایند. افراد در دو زمان خواب آلودترین حالت خود را دارند؛ بین ساعت 1 و 3 بعد از ظهر و بین ساعت 2 تا 4 بامداد.

حالا شما هر زمانی که بخوابید و بیدار شوید و این روند را ادامه دهید، ساعت داخلی شما به آن عادت نموده و دیگر برایش مشکل نخواهد بود که در زمانی معین بخوابد و بیدار شود. بنابراین اگر فکر می کنید نمی توانید عادت درستی برای خوابیدن پیدا کنید، کافی است چندبار، حتی شده به اجبار، در ساعت های درست چشمان خود را ببندید و کاری انجام ندهید. به مرور می بینید که به برنامه نو عادت نموده اید.

البته اگر شیف کاری تان به گونه ای است که اجازه نمی دهد در یک بازه زمانی معین بخوابید، ساعت داخلی تان با مشکل روبرو می شود و شاید در طول بیداری، علی رغم دریافت خواب کافی، خسته به نظر برسید.

بدن ما به چند ساعت خوابیدن احتیاج دارد؟

به صورت کلی، بدن هر فرد متناسب با سنی که دارد، باید مدت زمان معینی را بخوابد که در جدول زیر، برای سنین کمتر از 1 سال و بیشتر از 65 سال، این مدت زمان محاسبه شده است. توجه داشته باشید در آخر هفته ها که معمولا افراد زیاد می خوابند هم باید این عادت خواب حفظ شود تا بتوانید در طول هفته بدون مشکل، برنامه زمانی خواب خود را رعایت کنید.

نتیجه

با توجه به گفته های این متن که در واقع نتایج تحقیقات معتبر و موثق هستند، آموختیم خوابیدن می تواند برای بدن فوائد زیادی داشته باشد؛ از جمله ترمیم سلول های بدن، افزایش توان و بازدهی ماهیچه ها، سلامت روانی و عاطفی مغز، جلوگیری از بیماری های مزمن و بسیاری موارد دیگر. از طرفی متوجه شده ایم که با زیاد خوابیدن هم گرفتار یک سری بیماری های مشابه خواهیم شد. بنابراین مهم است که یک زمان معین برای خوابیدن داشته باشیم. بعلاوه آموختیم که هنگام خواب در بدن چه فرایندهایی رخ می دهد و بدن در طول این مدت، چه چرخه هایی را پشت سر می گذارد.

در نهایت اما زمان مناسب برای خوابیدن را مورد آنالیز قرار داده ایم؛ با توجه به دنیای شلوغ امروزی، افراد مشغله بسیار فراوانی دارند که باعث شده نتوانند زمان خاصی برای خوابیدن داشته باشند. این مشکل را می توان با جدول بالا که نشان می دهد هر فرد به چند ساعت خواب در شبانه روز احتیاج دارد تا حدودی مرتفع کرد اما اگر مشکل تان یافتن ساعتی خاص برای خوابیدن و بیدار شدن است، ابتدا باید ببینید آیا شیفت کاری تان به شما اجازه می دهد یک بازه معین داشته باشید یا خیر. اگر نمی توانید، کافی است همان خواب مورد احتیاج خود را داشته باشید، اما اگر امکان برنامه ریزی وجود دارد، برترین زمان برای خوابیدن چند ساعت بعد از غروب آفتاب و برترین زمان برای بیدار شدن هم حوالی طلوع آفتاب است؛ یعنی بین ساعت 10 الی 11 و حداقل 7 ساعت بعد از آن.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ قطب نما مگ را بخوانید.

منبع: Healthline (1,2,3)

سوالات رایج درباره خوابیدن

آیا خواب در هنگام ظهر یا عصر توصیه می شود یا نه؟

به صورت کلی نمی توان در این رابطه فرمول خاصی را ارائه کرد اما در بعد از ظهر یا هنگام عصر، خوابیدن به مدت کم مثل نیم ساعت تا 45 دقیقه می تواند کافی باشد. ولی نباید خواب بعد از ظهرتان چند ساعته و در زمان های مختلف باشد.

چرا زیاد می خوابیم؟

زیاد خوابیدن می تواند دلایل زیادی از جمله افسردگی یا اختلالات تیروئیدی داشته باشد که بهتر است در صورت وجود این مشکل حتما با پزشک مشورت نموده یا در صورت عادت به خوابیدن زیاد، خود را به انجام کارهای مختلف سرگرم کنید.

برای افزایش کیفیت خواب چه کاری باید انجام دهیم؟

قبل از خواب می توانید دوش بگیرید، محیط اتاق خواب را آماده کنید، از چشم بند بهره ببرید، موسیقی ملایم پخش کنید یا کتاب بخوانید تا راحت تر بخوابید.